Türkiye’de sağlık hizmetlerinden genel sağlık sigortası kapsamında yararlanan vatandaşlar için ilaç ve muayene harcamalarının önemli bir kısmı Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından karşılanmaktadır. Ancak hem ilaçların hem de muayene hizmetlerinin bedelinin tamamı devlet tarafından ödenmez; hastalığın durumuna, ilacın türüne ve sağlık hizmetinin niteliğine göre değişen oranlarda vatandaş katkı payı öder. Özellikle 2025 yılı itibarıyla yapılan güncellemeler sonrası hem ilaç ödemeleri hem de muayene katılım payı miktarlarında dikkate değer artışlar ve değişiklikler olmuştur.
SGK Hangi Oranda İlaç Bedelini Karşılıyor?
2025 yılı itibarıyla, SGK’nın ilaç bedelini ödeme oranı ve vatandaşların ödemesi gereken katkı payı şu şekildedir:
- Ayakta tedavide kullanılan ilaçlarda: Emekliler ve onların bakmakla yükümlü oldukları kişiler için ilaç bedelinin %10’u hasta tarafından, %90’ı SGK tarafından karşılanır. Diğer sigortalılar (çalışanlar ve aileleri) için ilacın %20’si hasta tarafından, %80’i SGK tarafından karşılanır.
- Bazı özel durumlar ve kronik hastalıklarda: SGK, belirli hastalıklar ve özel durumlarda ilaç bedelinin tamamını (%100) karşılayabilir; ancak bu, ilacın geri ödeme listesinde yer almasına, hastalığın türüne ve endikasyonlara göre değişir.
- Akıllı ilaçlar, kanser ilaçları vb. özel tedavi gerektiren ilaçlarda: SGK, sadece belirli endikasyonlar ya da hastalıklar için ödeme yapar. Geri ödeme kapsamı dışında kalan ilaçlar için hasta, ilacın tüm bedelini kendi öder.
SGK İlaç Karşılama Oranları
| Grup | İlaç Bedelinin Hasta Katkı Payı | SGK Karşılama Oranı |
|---|---|---|
| Emekliler ve bakmakla yükümlüleri | %10 | %90 |
| Diğer sigortalılar | %20 | %80 |
| Kronik hastalık/özel durum | Genellikle %0 | %100 (özel listede) |
SGK’nın Karşıladığı İlaçlar Listesi
SGK her yıl “Bedeli Ödenecek İlaçlar Listesi”ni günceller. Bu listede yer alan ilaç grupları arasında şunlar bulunur:
- Antibiyotikler
- Ağrı kesiciler
- Kronik hastalık ilaçları (diyabet, hipertansiyon, kalp hastalığı gibi)
- Psikiyatrik ilaçlar
- Bazı kanser ilaçları (belirli endikasyonlara göre)
- Tıbbi zorunluluk bulunan diğer reçeteli ilaçlar
Listenin kapsamı ve ilaçların karşılanma oranı yıldan yıla yönetmeliklerle değişebilir.
Uyarı: Doktorunuzun reçete ettiği bir ilacın SGK tarafından karşılanıp karşılanmadığını eczaneden veya SGK’nın güncel internet listesinden kontrol edebilirsiniz.
İlaç Katılım Payında Muafiyet Var mı?
Bazı gruplar katkı payından muaf tutulur:
- Lütfen dikkat: Kronik hastalıklara, maluliyet (%40 ve üstü engellilik raporu olanlar), şehit-dul-yetim ve sosyal yardım alan bireylere ait bazı ilaçlarda katkı payı alınmaz ya da indirimli alınır.
2025 Yılı Muayene Katılım Payı Ne Kadar?
2025 yılı itibarıyla SGK muayene katılım paylarında önemli artışlar yaşanmıştır. Güncel tarifeler aşağıdadır:
- Birinci basamak sağlık kuruluşları (Aile sağlığı merkezi, sağlık ocağı): Katılım payı alınmaz.
- İkinci basamak devlet hastaneleri: 20 TL katılım payı alınır.
- Üçüncü basamak sağlık kuruluşları (eğitim-araştırma, şehir ve üniversite hastaneleri): 20 TL katılım payı (önceden 45 TL idi, Şubat 2025’te yeniden düzenlendi).
- Özel hastaneler: 50 TL katılım payı ödenir.
- Aile hekiminden sevkle yapılan muayenede: Katılım payı %50 indirimli (ör. devlet hastanesinde sevkle gidildiğinde 10 TL).
- Aynı branşta 10 gün içinde tekrar muayene: Standart katılım payına 5 TL eklenir.
Katılım Payı Kimlerden ve Nasıl Alınır?
- Emekli ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler: Katılım payı emekli maaşından kesilir.
- Diğer kişiler (aktif çalışanlar, aile bireyleri): Katılım payı eczanede ilaç alırken ya da muayene sırasında tahsil edilir.
Muayene Katılım Payı Sorgulama Nasıl Yapılır?
Muayene ve ilaç katkı payı sorgulamak için vatandaşların en kolay erişebileceği platform e-Devlet sistemidir:
Adım Adım Sorgulama
- e-Devlet Kapısı’na T.C. kimlik numarası ve şifreyle giriş yapın.
- Arama kutusuna “4A/4B/4C Muayene Katılım Payı Sorgulama” yazın.
- Sağlık Bakanlığı/SGK hizmet listesinde ilgili sorgulama ekranına girin.
- Muayene tarihleri, katkı payı borçları ve ödemeleri burada detaylıca görebilirsiniz.
Bu ekranda hem devlet hem özel hastane farkı görülüp, borç ödemeleri de yapılabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
1. SGK reçetelerin tümünü öder mi?
Hayır, sadece “Bedeli Ödenecek İlaçlar Listesi”nde olan ve reçetesi uygun olan ilaçlarda geçerlidir.
2. Katılım payı alınmayacak veya indirimli durumlar nelerdir?
Acil servisler, yatarak tedavi, belirli kronik hastalıklar ve sosyal yardım/maluliyet gibi özel durumlarda katkı payı alınmaz veya indirimli uygulanır.
3. Sevkli gelindiğinde katılım payı azalır mı?
Evet, aile hekiminden sevkle gelenler %50 indirimli öder (örneğin devlet hastanesinde 20 TL yerine 10 TL).
4. Katılım payı borcu nasıl ödenir?
Eczaneden yapılan ilaç alımlarında veya doğrudan e-Devlet sistemi üzerinden kredi kartı/banka kartı ile ödeme yapılabilir.
Çalışanlar için ilaçlardaki % 20 katılım payı dışında ilaçlarda birde fiyatı farkı çıkıyor. Arveles 25 mg için % 20 katılım payı 3,45 TL iken birde ilave olarak 3,83 TL ilaç fiyat farkı çıkıyor Bu ilaç farkı neden çıkıyor? İlaç raporumu almak lazım acaba? Bilgi olan var mı.