Diplomat Nedir, Nasıl Olunur? Ne Kadar Maaş Alır? Diplomat olmak isteyen kişiler bu konu hakkında araştırma yapmaktadır. Peki Diplomat Olmanın Zorlukları Nelerdir? Aday Meslek Memurluğu/Konsolosluk ve İhtisas Memurluğu Sınav Aşamaları nelerdir gibi pek çok sorunun cevabı yazımızda…
Diplomasi, kimi zaman devletler arası savaşlara neden olabilen, milletlerin kaderini belirleyen bir alandır. Geçmişten günümüze önemi artarak devam etmektedir. Öyle ki bu alanda çalışacak memurların seçimi de yapacakları işin ehemmiyetinden ötürü ince elenip sık dokunarak yapılır.
Diplomat esasında ülkesini yurt dışında temsil etmekle görevli kişidir. Ülkemizde diplomat dendiğinde akla ilk olarak konsoloslar ve ihtisas memurları gelir. Büyükelçi veya konsolos nasıl olunur diye merak edenlerin, bu yolda ilerlemenin ilk adımı olan aday meslek memurluğu sınavı veya aday konsolosluk ve ihtisas memurluğu sınavından haberdar olmaları elzemdir. Bu sınavlar birbirinden farklı yürütülseler de içerikleri ve şartları temelde aynıdır.
Aday Meslek Memurluğu/Konsolosluk ve İhtisas Memurluğu Sınavına Katılma Koşulları
- 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 48. maddesinde yer verilen devlet memuru olma şartlarının tümünü taşımanız gerekiyor.
- Büyükelçi olmak için hangi üniversiteden mezun olduğunuzun bir önemi yok ama bölüm kısıtlaması var. Büyükelçilik gibi her aday meslek memurluğu grubu için Siyasal Bilgiler, İktisat ve İktisadi ve İdari Bilimler Fakültelerinin siyaset bilimi, uluslararası ilişkiler, kamu yönetimi, maliye, ekonomi ve işletme lisans programlarından veya Hukuk Fakültelerinden mezun olmak veya Mühendislik ile herhangi bir Sosyal Bilimler Fakültesinden lisans mezuniyeti olup lisansüstü eğitimini siyaset bilimi, uluslararası ilişkiler, kamu yönetimi, iktisat veya hukuk alanında yapmış olmak gerekiyor.
- Aday meslek memurluğu için bölüm şartı aransa da bu şart diplomat hangi bölümden olunur sorusunu yanıtlamaz. Çünkü diplomasinin diğer kolu konsolosluk ve ihtisas memurluğu için bölüm veya fakülte şartı aranmaksızın 4 yıllık lisans mezunu olmak yeterli.
- YDS/e-YDS’den birinci yabancı dilde geçerli en az 85 puana sahip olmak ana koşul olsa da sınava girmenizi garanti etmez. Eğer başvuran adayların YDS/e-YDS puanları çok daha yüksek olursa minimum puan 85’den yukarı çekilebilir.
- Erkek adayların askerlikle ilişiğinin olmaması gerekiyor.
- Resmi hastane raporu ile her türlü hava koşulunda görev yapabileceğini ispat edebilecek durumda olmak gerekiyor.
- Ülkemizde diplomat olabilmek için erkek olma şartının 1957 yılında kaldırılmasıyla uzun yıllar tartışılan kadın diplomat olur mu sorunsalı tarihe karışmıştır.
Aday Meslek Memurluğu/Konsolosluk ve İhtisas Memurluğu Sınav Aşamaları
Aday Meslek Memurluğu Sınavı/Konsolosluk ve İhtisas Memurluğu Sınavı yazılı ve sözlü olmak üzere iki aşamalı bir şekilde uygulanmaktadır.
Yazılı Sınav
Sözlü sınava girmeye hak kazanabilmek için önce yazılı sınavın her bir bölümünden 100 üzerinden en az 70 puan toplamak gerekir. Yazılı sınavın bölümleri ise şöyledir;
- Türkçe kompozisyon yazma
- Yabancı dilde kompozisyon yazma
- Yabancı dilden Türkçe’ye kompozisyon çevirisi yapma
- Türkçe’den yabancı dile kompozisyon çevirisi yapma
Yazılı sınavlarda yabancı dil olarak İngilizce, Fransızca veya Almanca kullanılır. Ancak, Fransızcası veya Almancası ne kadar iyi olursa olsun İngilizce bilmeyen bir aday meslek memuru olamaz. İngilizce bilmenin yabancı dil şartını tek başına sağlamasıyla birlikte ikinci yabancı dili olduğunu ispatlayan aday için bu durum artı puan anlamına gelir.
Akademisyen Nasıl Olunur? Doçent, Profesör Olma Şartları (Güncel)
Sözlü Sınav
Yazılı sınavdan geçerli puanı alarak sözlü sınava katılmaya hak kazanan adaylardan kendilerini bu kez anadil ve yabancı dile olan hakimiyet, genel kültür seviyesi, tepki ve davranışlarının ölçüsü, temsil yeteneği, hızlı kavrayabilme ve yorumlayabilme yeteneği gibi alanlarda kanıtlamaları beklenir.
Sınavın önemli bir diğer parçasını ise güncel uluslararası konular hakkında sorulacak sorulara verilen cevaplar oluşturur. Bu sebeple sınava girmeden önce uluslararası yayın yapıp hatrı sayılır bir okuyucu kitlesi olan önemli gazetelerin ve dış işleri bakanı, başbakan, cumhurbaşkanı gibi önemli makamların dış politikaya yön verici konuşmalar yaptığının farkında olup ilgili internet sitelerinin ve sosyal medya hesaplarının düzenli olarak takip edilmesi sınavda başarılı olabilmek için hayati önem taşır.
Kariyer Perspektifi
Meslek memurları mesleklerinin 3’te 2’sini yurt dışında geçirirler. Mesleğin altıncı yılına gelindiğinde Başkatiplik ve Konsolosluk Yeterlilik Sınavına girmeye hak kazanırlar. İlerleyen yıllarda birinci sınıf başkonsolos, elçi, büyükelçi, daimi temsilci gibi unvanlar alarak diplomasi alanında ülkemizi en iyi şekilde temsil ederler.
Konsolosluk ve İhtisas Memurları ise yine meslek hayatlarının 3’te 2’sini yurt dışında geçirmekle birlikte mesleklerinin dokuzuncu yılında Kariyer İlerleme ve Konsolosluk Yeterlilik Sınavına girmeye hak kazanırlar. İlerleyen yıllarda başkonsolos, büyükelçilik müsteşarı, daimi temsilcilik müsteşarı gibi unvanlar alarak konsolosluk, ekonomik ve kültürel işler, mali ve idari işler, özellikle de kamu diplomasisi gibi alanlarda sorumluluklarını yerine getirirler.
Meslek memurları ile konsolosluk ve ihtisas memurlarının kendi aralarında sıkı bir hiyerarşisi vardır. Ancak hepsinin görevi temelde Dışişleri Bakanlığınca uygun görülen sorumlulukları, yetkileri çerçevesinde en iyi şekilde yerine getirmektir.
Diplomat Ne Kadar Maaş Alır?
Diplomatlık size imrenilecek bir kariyer hayatı sunmakla kalmaz, yurt dışı tayinleri sebebiyle dünyayı daha yakından tanımanızın ve vizyonu geniş bir birey olmanızın önünü açar. Ayrıca ülkemiz en iyi iç eğitim hizmetini diplomatlarına sunduğu için, hayatınız boyunca prestijli ve kaliteli bir kadroyla kendinizi sürekli yenileme fırsatı yakalarsınız. İşin daha somut boyutuna gelecek olursak diplomatlık mesleği içinde birçok kademe olduğu için ortak bir maaştan söz etmek mümkün değildir. Ancak 2024 yılı için yeni göreve başlamış bekar ve çocuksuz bir diplomat adayının aylık maaşı ortalama 30-60 bin TL’dir.
Bütün bunların yanında diplomatlar yurt dışı görevleri bağlamında çok önemli mali haklar da elde eder. Öyle ki, bu haklar aldıkları maaşın dahi önüne geçebilir. Bunlar aile yardımı, eğitim yardımı, Türkiye’ye geliş-gidiş masraflarına katkı, teşvik ödeneği ve tazminat hakkı olarak sıralanabilir.
- Aile yardımı: Eş için %5, her bir çocuk için %2,5 olarak belirlenen ödenektir.
- Eğitim yardımı: Yurt dışında okuyan diplomat çocuklarının yıllık okul masraflarının %50’si olarak belirlenmiştir.
- Türkiye’ye geliş-gidiş masraflarına katkı: İki yılda bir diplomat, eşi ve çocuklarının Türkiye’ye geliş-gidiş biletlerini kapsar.
- Teşvik ödeneği: Mahrumiyet bölgelerinde görev yapan diplomatların yurt dışı aylığının %15’i olarak belirlenmiştir.
- Tazminat hakkı: Can güvenliğini tehdit eden durumlara karşın diplomatın bulunduğu ülkeyi terk etme zorunluluğu doğduğunda veya yaralanma meydana geldiğinde ödenir. Tazminat memurun 6 aylık maaşını geçemez.
Diplomat Olmanın Zorlukları
Diplomat olmanın sayısız faydası olduğu gibi birtakım zorlukları olduğu da bir gerçek. Sınavlarına girmeye hak kazanmak için dahi yukarıda sayıldığı gibi birçok niteliğe sahip olmanız gerekmekte. Yalnız sınavlarda alınması gereken puanlardan, teorik bilgiden ve yabancı dilden daha da önemlisi kişilik özelliklerinizin bu meslekle ne kadar uyumlu olduğudur. Ülkesini temsil edecek bir diplomatın son derece sadık, sağ duyulu, kendi özel yaşamından ödün verecek kadar fedakar, cesur ve soğukkanlı olması gerekmekte. Bütün bu özelliklere aynı anda sahip olmak ise başlı başına bir zorluktur.
Mesleki yaşamının 3’te 2’sini yurt dışında geçiren diplomatlar için en büyük zorluk aile yaşamının düzensizliği, hatta belki de hiçbir zaman bir aile kuramamaktır. Diplomat olduğunuzda eşinizin işi ve çocuklarınızın eğitimi daima çözmek zorunda kaldığınız canlı birer probleme dönüşür. Ayrıca her zaman en gelişmiş ülkelerde görev yapmadıkları için mahrumiyet bölgelerinde gerçekten en önemli ihtiyaçlarından bile mahrum kalabilirler. Uluslararası ilişkiler kimi zaman günübirlik değişebildiği için canları her an tehlikeye girebilir. Koca bir ülkeyi temsil ettikleri için üstlerinde çok büyük bir sorumluluk vardır. Sürekli göz önünde oldukları için daima temkinli davranmalıdırlar. Hakim, Savcı Nasıl Olunur? Ne Kadar Maaş Alır?
İdari Yargı Hakimi Nasıl Olunur?
Diplomat Olmak İçin Hangi Bölüm Okunmalıdır?
